30 januari 2023
Jan Korff de Gidts
Feiten, activiteiten en afspraken voor te nemen maatregelen
In Egypte heeft een internationale klimaatconferentie plaatsgevonden. Klimaatacties trekken alom de aandacht.
Daarom geven we in dit Klimaatjournaal aandacht aan de feiten, activiteiten en afspraken ivm klimaat in de provincie Utrecht. We beschrijven een veel gebruikte indeling in klimaatmaatregelen om te beoordelen wat de impact van de beschreven activiteiten is. We reiken links aan voor meer informatie en geven links naar openbare cijfers voor de totale uitstoot of de bepaalde uitstoot voor voor de provincie Utrecht belangrijke sectoren, zoals de sector verkeer en vervoer en gebouwde omgeving.
Voor de tekst is Jan Korff de Gidts verantwoordelijk, tenzij dat anders wordt vermeld. Hij is animator, katalysator en redacteur ad interim van het klimaatjournaal. Reacties en suggesties voor dit journaal: graag! via contactenkvu@gmail.com
LINK NAAR DE WEBSITE
Wat zijn de feiten?
Voor een presentatie over broeikasgassen en het klimaat raden wij aan het Youtube-filmpje, gemaakt door de Jonge Klimaatbeweging met hun agenda 3.0: https://www.youtube.com/watch?v=0ty1eXRjuwA&t=5s
Dankzij de IPCC/Klimaatpanel rapporten van de Verenigde Naties weten we waarom klimaat maatregelen dienen te leiden tot het beperken van de opwarming van de aarde tot 1,5 graad. Sommige mensen komen daarmee op een verkeerd been te staan, omdat met de IPCC-rapporten de nulmeting uit het zicht lijkt te verdwijnen. Feit is dat Nederland in 2015 het Parijse verdrag heeft ondertekend waar Nederland zich internationaal verplicht heeft de CO2-emissies t.o.v 1990 met 49 % te verlagen. Daarom is het verstandig om eerst te kijken naar de hoeveel CO2-emissies Nederland veroorzaakte in 1990. Wat is de nulmeting voor CO2-emmissies in 1990 voor de provincie Utrecht? De Klimaatmonitor meldt het!
CO2-emmissies provincie Utrecht
In 2020 was de totale CO2-uitstoot in de provincie Utrecht is ruim 6 miljoen ton CO2 per jaar (2020) volgens de klimaatmonitor van Rijkswaterstaat https://klimaatmonitor.databank.nl/ . Cijfers zijn berekend volgens de verbruiksbenadering.
In de provincie Utrecht is bijna de helft hiervan gerelateerd aan de gebouwde omgeving en de andere helft is grotendeels verkeer en vervoer. Deze twee sectoren moeten in de provincie Utrecht dan ook koploper worden bij een versnelde klimaataanpak met preventieve maatregelen.
In 1990 was de CO2-uitstoot ten gevolge van verkeer en vervoer in de provincie Utrecht 2,5 miljoen ton per jaar. In 2019 was dat gestegen tot circa 3 miljoen ton CO2. Een stijging van 20 %. De CO2-uitstoot voor mobilitet in de provincie Utrecht daalt helemaal niet maar is daartegen met 20 % gestegen!
Hoe beoordeel je de impact van Klimaatactiviteiten?
- PREVENTIE = VOORKòMEN van Klimaatopwarming met meer dan gemiddeld 1,5 graad (volgens de “Parijse afspraken uit 2015: Doel: 49 % minder CO2-emissies in 2030 t.o.v. 1990
- AANPASSEN nav klimaatopwarming (ook wel klimaatadaptatie genoemd)
- SCHADEHERSTELLEN n.a.v. Klimaatopwarming, bijv via compensatie-afspraken
- NIET NEMEN of UITSTELLEN van maatregelen “1”, 2 of “3”
Deze indeling in vieren ontlenen we aan het gedachtegoed van Bureau Mijnschade Groningen. Zij weten als geen ander hoe je impact beoordeelt ; https://www.schadedoormijnbouw.nl/over-het-img/werkwijze
Preventie in provincie en stad Utrecht?
Sinds 2015 werkt de grootste stad van de provincie, Utrecht aan een Energieplan met een uitwerking voor wonen, werken en verkeer en vervoer. https://omgevingsvisie.utrecht.nl/fileadmin/uploads/documenten/zz-omgevingsvisie/thematisch-beleid/energie/2015-06-energieplan-utrecht-energiek-middelpunt-van-het-land.pdf
In het coalitieakkoord 2022-26 duidt het nieuwe B&W-college aan dat ze gaan werken aan een klimaatvisie. https://www.utrecht.nl/bestuur-en-organisatie/college-van-b-en-w/coalitieakkoord/ Verwachting is dat B&W de gemeenteraad daarover in het eerste kwartaal zal informeren. Conclusie: de stad werkt aan een stedelijke klimaatvisie. Een klimaatakkoord met partners in de stad is er niet, net zo min als de provincie of een andere gemeente in de provincie Utrecht. Er is wel een Regionale Energie Strategie voor drie regio’s in de provincie Utrecht vastgesteld, na overleg met gemeenten, als invulling van het landelijke Klimaatakkoord voor de sector Gebouwde omgeving: https://www.provincie-utrecht.nl/onderwerpen/energie-en-klimaat/regionale-energie-strategieen-resen Alle aandacht gaat hierin uit naar het opwekken van energie met windmolens en zonnevelden. Centraal staat meer energie opwekken. Energiebesparing komt niet aan de orde. .
Amersfoort en Veenendaal: Effecten op mobiliteit
Na de gemeenteraadsverkiezingen 2021 besloot een nieuwe Amersfoortse coalitie het plan voor een Westelijke Randweg om Amersfoort te schrappen, tot blijdschap van de actievoerders en de lobby die zich sterk maakten voor het behoud van de Bokkeduinen aldaar. https://www.ad.nl/dossier/westelijke-rondweg~d150382a6-d120-4eda-ae77-a151e7a778f9/
En In Veenendaal heeft gedeputeerde Strik die met de gemeente Veenendaal een overkomst gesloten voor het ontwikkelen van een nieuw woonwijk en het verbreden vaneen nieuwe rondweg er omheen. De redactie van dit Klimaatjournaal heeft nog niet kunnen inschatten wie van de twee gemeenten Amersfoort of Veenendaal nu CO2-winst tgv autoverkeer heeft geboekt. https://www.derijnpost.nl/lokaal/verkeer-en-vervoer/887325/provincie-en-gemeente-gaan-noordelijk-deel-rondweg-oost-verbreden