Jan Korff de Gidts, 8 nov. 2022, met aanvulling jkdg in cursief 14 november
Introductie van aanleiding en doel
Theo Stoop, Public Relationsmanager van Prorail Midden Nederland heeft in 2019 voor 15 mensen van de Kracht van Utrecht twee excursies georganiseerd naar Prorailwerkplekken, waar treinverkeersleiders het spoorverkeer in Utrecht en Nederland in goede banen leiden . Onlangs sprak ik Theo weer.
Onze ontmoeting leidt nu op 16 november tot een orienterend gesprek van een Kracht van Utrecht-delegatie met experts van de regiodirecties van Prorail en NS met het doel inzicht uit te wisselen over het Daily Urban System van regio en stad Utrecht, wat (grote) ambities van stad en regio zijn, en wat hierin het belang is van voor- en na transport.
Als toelichting bij dit doel gaven we aan: Dankzij onze eerdere bezoeken aan o.a. Prorail / OCCR en NS weten we dat jullie zicht hebben hoe de bediening nu is van de regio incl. de ontwikkelingen op de lange(re) termijn. Denk ook aan de ontwikkeling van meer sprinters versus hoe het onderliggend net van andere modaliteiten zich gaat ontwikkelen vanuit de UNed opgave + wat de Tweede Kamer van NS met het PHS-“verdienmodel” vraagt.
Van onze kant kunnen we uitwisselen welke bijdragen Prorail/NS en OV-bedrijven aan het Utrechtse Regionale Alternatief leveren. Omdat gemeente en provincie Utrecht nu aan dit Utrechtse Regionale Alternatief werken komt ook de relatie met de Klimaatdoelen van de regio 2030 (en erna) in het zicht. Om de besproken thema’s verder uit te diepen, kunnen we uitwisselen hoe we de relatie leggen met de werkgroep Spoor, waarin Prorail.NS en overheden participeren. We reiken daarvoor enkele ideeen aan.
Aandachtspunten van Jan
- Als burgerinitiatief zijn we creatief en nemen we een onafhankelijke positie in
- Onze creativiteit richt zich op 2025 – 2030 en op regio en stad Utrecht
- Voor het huidige personeelstekort bij Prorail en NS hebben we – indien gewenst – creatieve ideeën en suggesties
- We hebben een visie op Regio Utrecht, klimaatopgave, RO-beleid en functiemenging
- RWS kent en beschikt over Data Druktemonitor Nederland (info Mezuro)
- NS heeft – vermoeden we – zicht op eigen daily urban system (“DUS”) van stad en regio Utrecht. Verworven met NS-data (OV-chip-data/abonnemten)?
- Wij kennen globale data / Druktemonitor Mezuro cs, met als voorbeeld Prov Zuid Holland + data-cluster analyse Regiogemeenten)
- NRM en NMCA `zijn gebaseerd op verouderde principes en modellen, zie bijv https://www.staten-generaal.nl/9370000/1/j4nvgs5kjg27kof_j9vvkfvj6b325az/vktfa5dr6ezu
- 2/3 verkeer is op stad en regio Utrecht gericht v.v. (RWS-data 2008)
- DUS essentieel voor verdere analyse, meningsvorming en samenwerking in kader van klimaat- en mobiliteits transitie + integraal mobiliteits- en financieel beleid volgens Wet op het Mobiliteitsfonds (dit fonds heette vroeger het MIRT-fonds)_
- het belang van regionale bereikbaarheid en nabijheid van werk en voorzieningen (“5 – 10 – 15 minuten”) + klimaatbeleid /klimaatincentives
- samenhang in het verkeerssysteem (ketenmobiliteit, auto, trein, tram, bus, fiets en voor en natransport) met bijdrage aan klimaatopgave 2030-2050 + Europese eisen
- regio-OVkaart van NL en de potentie van de fiets (5-15 km woon-werk)
- Input voor het Utrechtse Alternatief voor gezonde en duurzame mobiliteit (“Uitwerking voor Amelisweerd als kans)
- Utrechtse regio en stad verdienen een beter->integraal verdienmodel voor het versterken van gezonde en duurzame mobiliteit om minder afhankelijk te zijn van het almaar groeiende ruimtegebruik (incl CO2-emissies) van automobiliteit
- Bijdragen aan versterking positie OV in (klimaat-) debatten, inclusief samenhang fiets & trein/tram/bus / deelmobiliteit / functiemenging
Omschrijving en toepassing van het Daily Urban System
Een Daily Urban System (DUS) is het gebied waarbinnen de belangrijkste dagelijkse verplaatsingen (woon- werk, studie, sport, etc.) zich afspelen. Op de website van de provincie Zuid Holland staan plaatjes met de bronnen: https://staatvan.zuid-holland.nl/portfolio_page/daily-urban-system/
Een kaartbeeld van het dagelijks Regionaal verkeerssysteem (Daily Urban System,”DUS”) geeft inzicht wat de belangrijkste verkeersstromen tussen gemeenten in de regio zijn. Daarmee kun je ook verkennen waar je kunt samewerken en op welke manier je de verplaatsingen i.v.m. Ruimtelijke ordenings- en klimaatdoelen zou willen beïnvloeden. Zuid Holland is een van de metropoolregio’s. die als proeftuin voor gezonde en duurzame mobiliteit fungeert, oa af te lezen aan Stedebaan: https://mrdh.nl/wie-zijn-we In een jkdg-blog vindt u mijn samenvatting hoe de provincie Zuid Holland het DUS-concept benut in analyses: https://jkdg.nl/blog/index.php/2022/10/het-dagelijks-verkeerssysteem-van-rond-den-haag-en-rotterdam-dus-daily-urban-system/
Betekenis voor meer samenwerking in de regio Utrecht
De aanpak die voor Den Haag en Rotterdam is gevolgd zou ook in de regio Utrecht nuttig kunnen zijn. Welke steden en dorpen vormen samen een Daily Urban System ofwel een functionele regio? Hoe bakenen we dit af? Welke ruimtelijke relaties zijn ertussen steden en dorpen in het Utrechtse netwerk? Zou dit een eerste stap kunnen zijn om op het gebied van duurzame mobiliteit kansen te zoeken voor in bestuurlijke samenwerking van bestuurders en gebruikets van het Utrechtse Daily Urban System?